หมู่บ้านนกกระจาบ สุพรรณบุรี
สุพรรณบุรี มีหมู่บ้านอนุรักษ์ควายไทย
หมู่บ้านอนุรักษ์แย้
วันนี้จะพาไปชมหมู่บ้านนกกระจาบ
เป็นสถานที่มีฝูงนกกระจาบมารวมตัวกัน
และถักทอสานรังอันงดงามจำนวนมากมายหลายร้อยรัง
เป็นภาพที่หาดูได้ยาก
และนับเป็นโชคดีของฝูงนกระจาบเหล่านี้
ที่ได้ที่พักพิงที่มีความอุดมสมบูรณ์และปลอดภัย
คุณป้าจรรยา
แก้วเกตุ เจ้าของบ้านผู้ใจดีเล่าว่า เมื่อประมาณปี 2557 ฝูงนกกระจาบได้พากันมาอาศัยทำรังอยู่ที่ต้นตาลข้างบ้าน
พอถึงหน้าลมล่องลมจะพัดรังร่วงหล่น
ฝูกนกกระจาบย้ายลงมาสร้างรังที่ต้นมะขามเพิ่มจำนวนมากขึ้นเรื่อยๆ
จนช่วงราวๆเดือนพฤษภาคม-กรกฎาคม
เป็นช่วงที่มีนกกระจาบมารวมกันมากที่สุด
คุณป้าจรรยายินดีต้อนรับสำหรับผู้สนใจจะเข้าไปเยี่ยมชม
***
กรุณารักษาความสงบในการเยี่ยมชมสถานที่ด้วย
นกกระจาบ (Weaver Bird)
นกกระจาบในประเทศไทยพบ 3
ชนิด คือ
1. นกกระจาบธรรมดา
(Baya weaver) เพศผู้มีขนบนหัวสีเหลืองสด
ด้านข้างของหัวเป็นสีดำ ใต้คอสีน้ำตาลเข้ม ลำตัว หลัง
ปีกและหางมีสีน้ำตาลโดยมีขอบ
ของก้านขนแต่ละก้านเป็นสีน้ำตาลเข้ม
จึงทำให้ลักษณะลายบนตัวเป็นลักษณะเดียวกับลายบนตัวของนกกระจอกบ้าน
ส่วนหน้าอกและท้องไม่มีลาย
2. นกกระจาบอกลาย
(Streaked weaver) เพศผู้มีขนบนหัวสีเหลืองสด
ด้านข้างหัวและใต้ลำคอสีดำ ลำตัวหลังปีก และหางสีน้ำตาล
มีลักษณะเป็นลายเช่น
เดียวกับนกกระจาบธรรมดา แต่ส่วนหน้าอกมีสีน้ำตาลอ่อน
และมีลายเป็นทางสีน้ำตาลเข้มชัดเจน
3. นกกระจาบทอง
(Asian Golden Weaver) เพศผู้มีขนบนหัว หน้าอก
ท้องและตะโพกสีเหลืองสด ด้านข้างหัว และใต้ลำคอเป็นสีดำ
หลังปีก และหางสี
น้ำตาลและมีลักษณะเป็นลายเหมือนกัน
นกกระจาบเป็นนกสังคม คือ อยู่ร่วมกันเป็นกลุ่ม
เมื่อถึงฤดูผสมพันธุ์ (ช่วงฤดูฝน)
จะสร้างรังรวมกันเป็นกลุ่มในร่มไม้เดียวกัน
ในขณะจับคู่ตัวผู้จะสร้างรังแล้วอยู่กับตัวเมียจนกระทั่งตัวเมียวางไข่แล้วตัวผู้จะแยกไปสร้างรังใหม่และจับคู่กับตัวเมียตัวใหม่
เป็นเช่นนี้เรื่อยไปจนกว่าจะหมดฤดูผสมพันธุ์
หรือจนกว่าตัวเมียจะหมดฝูง ตัวเมียจะ
เลี้ยงลูกอ่อนจนบินเข้ารวมฝูงได้
การสร้างรังนกกระจาบจะเลือกเอาต้นไม้ใหญ่
ซึ่งมักจะอยู่ใกล้แหล่งน้ำ และจะสร้างรังรวมกันเป็นกลุ่ม
โดยจะเลือกกิ่งที่มีความแข็งแรง และจุดที่สร้างรังคือ
ปลายกิ่งไม้ และรังของมันจะสร้างทางด้านทิศตะวันออก
เพื่อรับแดดยามเช้า และไม่ให้อุณหภูมิสูงเกินไปในตอนบ่าย
ซึ่งอุณหภูมิสูงจะเป็นอันตรายต่อไข่ได้
นกกระจาบจะหาวัสดุมาทำการก่อสร้างรัง
ซึ่งจะเป็นใบของพืชใบเลี้ยงเดี่ยว เช่น ใบอ้อย ใบมะพร้าว
หรือใบหญ้ามาเป็นวัสดุสำคัญในการสร้าง มันจะนำเส้น
หญ้าหรือวัสดุที่หามาได้ไปชุบน้ำเสียก่อน
เพื่อช่วยเพิ่มความเหนียวและเมื่อแห้งแล้วรังนั้นก็จะแข็งแรงขึ้น
การสร้างรังแต่ละรังใช้เวลาประมาณสองสัปดาห์
การสร้างรังจะมีเพศผู้เพียงตัวเดียวในการสร้างรัง
โดยแบ่งเป็น 2 ช่วง คือ
ช่วงแรกจะสร้างรังรูปหมวกที่ห้อยต่อมาจากกิ่งไม้ก่อน
จากนั้น จะหยุดการสร้างไว้ก่อน
แล้วบินออกหาคู่เพศเมียให้ได้ก่อน
แล้วจึงมาสร้างรังต่อจนแล้วเสร็จ
การสร้างรังจะเริ่มจากการใช้เส้นหญ้าที่แข็งแรง
และมีความยาวมาก นำมาพันกิ่งไม้หลายๆ รอบ
โดยใช้ตีนเหยียบปลายเส้นหญ้าไว้ข้างหนึ่ง แล้วใช้จะงอยปาก
คาบส่วนที่เหลือของเส้นหญ้าไว้ นำมาพันรอบกิ่งไม้หลาย ๆ
ครั้ง
เพื่อความมั่นคงของรังแล้วผูกปมตอนปลายเส้นหญ้ากับกิ่งไม้
ทำซ้ำกันหลายๆ ครั้งจนมั่นคง
แล้วใช้เส้นหญ้าที่แข็งแรงเริ่มสานเส้นหญ้าให้มีลักษณะเป็นวงแหวน
ซึ่งมีลักษณะคล้ายสายรัดคางของหมวก
และจะกลายเป็นคานเกาะเพื่อการทำรังในช่วงต่อไป
เมื่อโครงสร้างแข็งแรงดีแล้ว ตัวผู้จะหยุดสร้างรังประมาณ 2
วัน เพื่อไปเกี้ยวพาราสีตัวเมีย
ซึ่งจะมีนกตัวเมียบินตามมาที่รังที่กำลังสร้าง
การทดสอบเริ่มด้วยการ
ที่นกกระจาบตัวเมียบินไปเกาะที่คานของรัง
ซึ่งคล้ายกับสายรัดคางของหมวกมันจะหันไปทางด้านที่ป่องออกมา
ซึ่งตัวผู้สร้างบางส่วนไว้แล้ว ตัวเมียจะใช้วิธีการ
ทดสอบด้วยการจิกดึงใบหญ้าที่ตัวผู้นำมาสานไว้
หากจิกทิ้งหลุดลุ่ยออกมา
นกตัวเมียจะไม่ยอมจับคู่กับเจ้าของรังที่กำลังสร้างอยู่นี้
และบินไปหารังอื่น แต่
หากรังนั้นแข็งแรงดี นกตัวเมียจะยอมจับคู่ผสมพันธุ์ด้วย
ระหว่างการทดสอบความแข็งแรงของรัง
นกตัวผู้จะเกาะอยู่ภายนอกรังระวังไม่ให้นกตัวอื่นมาขัดจังหวะ
หากตัวเมียไม่ยอมรับ
ตัวผู้ก็จะบินไปเกี้ยวพาราสีตัวเมียตัวอื่นต่อไป
แต่หากไม่มีตัวเมียตัวใดยอมจับคู่ด้วย
มันจะจิกรังนั้นให้ร่วงหล่นไป และเริ่มทำรังใหม่ หาก
มีการยอมรับการจับคู่ผสมพันธุ์จะเกิดขึ้นโดยใช้บริเวณคานพาดขวางของรังนั้นเอง
หลังจากนั้นตัวผู้ก็จะสร้างรังต่อไปให้เป็นกระเปาะ
เพื่อใช้ในการวางไข่ และ
สร้างเป็นปล่องยาวลงมาเพื่อเป็นทางเข้าออก
ส่วนนกตัวเมียจะหาปุยนุ่น
และขนนกมาใส่ไว้ในช่องที่สำหรับวางไข่
การสร้างรังในส่วนที่สองนี้ใช้เวลาประมาณ
สองสัปดาห์จึงเสร็จสมบูรณ์ เมื่อเสร็จแล้ว
ตัวเมียจะวางไข่ทันทีและตัวผู้จะบินไปสร้างรังใหม่
และจับคู่กับนกตัวเมียตัวใหม่ จนหมดฤดูผสมพันธุ์
ที่มาข้อมูล:
https://pasusat.com/นกกระจาบ/
https://th.wikipedia.org/wiki/นกจาบ
นกกระจาบในประเทศไทยทั้ง 3
ชนิด จัดเป็นนกคุ้มครอง และมีแนวโน้มใกล้จะสูญพันธุ์
เนื่องจากปัจจุบันพื้นที่อยู่อาศัยของนกระจาบถูกรบกวนทำให้มันไม่
สามารถสร้างรังได้ มีการเก็บรังนกกระจาบมาขาย
ซึ่งรังนกกระจาบบางรังยังมีสีเขียวสดอยู่ซึ่งแสดงถึงการสร้างรังใหม่
เป็นสาเหตุให้นกกระจาบเหล่านี้จะไม่มีที่อยู่อาศัยและสูญพันธ์ไปในที่สุด
แจ้งเตือนการกระทำที่ฝ่าฝืน
พระราชบัญญัติสงวนและคุ้มครองสัตว์ป่า
*****
๖.
เก็บหรือทำอันตรายแก่รังของสัตว์ป่าสงวนหรือสัตว์ป่าคุ้มครอง
เช่น รังนกกระจาบทุกชนิด
การกระทำดังที่ได้กล่าวมาข้างต้น
เป็นการกระทำความผิดตามพระราชบัญญัติสงวนและคุ้มครองสัตว์ป่า
พุทธศักราช ๒๕๓๕ มีอัตราโทษสูงสุด จำคุกถึง ๗ ปี
หรือปรับถึง ๑๐๐,๐๐๐.- บาท หรือทั้งจำทั้งปรับแล้วแต่กรณี
นอกจากนี้ในบางกรณียังอาจก่อให้เกิดอันตรายต่อสุขภาพอนามัยของผู้บริโภคเนื้อสัตว์ดังกล่าวอีกด้วย
การเดินทาง จากตัวเมืองสุพรรณมาทางโคกโคเฒ่า
เลย ม.ราชภัฏสวนดุสิต มีถนนตัดใหม่ เลี้ยวขวา เข้าไปประมาณ
2 กม. ถึงสี่แยก ให้เลี้ยวซ้าย ก่อนถึงสะพานข้ามคลอง
ให้เลี้ยวซ้ายตรงคอสะพาน เป็นทางลูกรังเข้าไป 100 เมตร
จะมีบ้านคน ถึงบ้านหลังที่สอง
ให้เลี้ยวซ้ายเข้าซอยตรงไปจนสุดทาง
บ้านเลขที่ 4/2 หมู่ 2
ต.โคกโคเฒ่า อ.เมืองสุพรรณบุรี
ค่าพิกัด GPS
14.450886, 100.220003
|
